بيماري سرماخوردگي از شش خانوادة ويروسي اصلي با بيش از 200 نوع سروتيپ ناشي مي شود. رينوويروس ها كه مسؤول بيش از 30 درصد تمام سرماخوردگي ها مي باشند، احتمالا يكي از دلايل اين كه تا به حال تهيه و توليد يك واكسن مؤثر ضد سرماخوردگي معمولي امكان پذير نبوده است، مربوط به تعداد زياد سروتيپ هاي ويروس ها بوده است. كوروناويروس كه سروتيپ هاي متعددي دارد، دومين علت اصلي سرماخوردگي است.آنتروويروس ها(كوكساكي A و B و اكوويروس) يكي ديگر از علل سرماخوردگي هستند كه گاه گاهي بيماري را باعث مي شونداحتمالا تنها خبر مثبت راجع به سرماخوردگي اين است كه خود به خود بهبود مي يابد و علايم آن به طور معمول در حدود 3 تا 7 روز طول مي كشد. با وجود اين برخي از انواع سرماخوردگي ها ممكن است تا 2 هفته يا بيشتر دوام يابد.استفاده ازآسپيرين و استامينوفن باعث طولاني شدن انتشار ويروس مي شوند، ولي ايبوپروفن چنين خصوصيتي ندارد. نشان داده اند كه استفاده از آسپيرين و استامينوفن جهت درمان گلودرد، تب، سردرد يا درد عضلاني مي تواند آنتي بادي خنثي كنندة سرم را هم سركوب كرده و علايم مربوط به بيني را تشديد نمايد، ولي ناپروكسن اثري بر آنتي بادي خنثي كنندة سرم ندارد و انتشار آن را طولاني نمي كند. اهميت اين يافته ها در اثر بخشي دورة سرماخوردگي يا انتقال آن ها مورد آزمايش قرار نگرفته است پاسخ طبيعي بدن انسان به عفونت هاي ويروسي با توليد اينترفرون هاهمراه است، ولي تحقيق در مورد مصرف اين مواد براي جلوگيري از حملات ويروس ها هنوز ناكام مانده است. مطالعات انجام شده با استفاده از مصرف اينترفرون هاي داخل بيني آثار محافظت كننده اي بر عليه رينوويروس ها نشان داده است، ولي اين فقط در صورتي است كه اينترفرون ها بلافاصله قبل و يا سريعا پس از تماس با ويروس به كار روند. متأسفانه اثرات جانبي اينترفرون ها در مخاط بيني به صورت تمايل به خونريزي بوده است. اين آثار باعث محدود شدن مصرف آن ها به عنوان مواد پيشگيري در سرماخوردگي شده است. پيشگيري با داروهايي ضد ويروس يا اينترفرون ها در حال حاضر آسان نمي باشدداروهاي ضد ويروس ديگري به عنوان پيشگيري كننده مورد آزمايش قرار گرفته اندمانند داروي پيروداوير (Pirodavir)به طور Invitro به پوشش خارجي اكثر رينوويروس ها متصل شده و موجب مهار باز شدن پوشش ويروس يا اتصال آن به غشاهاي بيني مي شود. گزارش شده است كه اگر اين دارو قبل از آلودگي به ويروس براي فردي تجويز شود، تعداد ويروس هاي بيماري زا در بدن وي به شدت كاهش مي يابد. متأسفانه اگر بيماران 24 ساعت قبل به ويروس آلوده شده باشند، كاهش قابل ملاحظه اي در اثر بخشي دارو رخ مي دهد و عوارض دارو به صورت خشكي شديد بيني و طعم ناخوشايند مشخص مي گردداخيرا يكي از كارخانجات دارويي گزارش كرد كه پيشگيري با داروي ضد ويروس پلكوناريل (Pleconaril) به طور مشخصي باعث كاهش انتشار ويروس ها مي گردد و علايم مربوط به قسمت فوقاني دستگاه تنفسي ناشي از ويروس كوكساكي در فاز اا آزمايشات باليني را تخفيف مي دهد. اين دارو قبل از هر گونه نتيجه گيري قطعي احتياج به مطالعة بيشتري خواهد داشت
ويتامينC
دردرمان سرماخوردگي چندان مؤثر نيست. اين ويتامين تا حدود 20 درصد باعث كاهش دورة سرماخوردگي مي شودمصرف روزانة ويتامين ث با مقادير يك گرم يا بيشتر تا حدودي آثار محافظت كننده دارد، ولي دوز مناسب آن هنوز مشخص نشده است.
آنتي بيوتيك ها
تحقيقات نشان مي دهدكه آنتي بيوتيك ها اثر مشخصي بر بهبود سرماخوردگي ندارند اكنون نشان داده شده است كه عقايد قديمي مبني بر اين كهترشحات سبز چركي نمايانگر عفونت ثانويه در سرماخوردگي فرد مي باشدصحيح نمي باشد. آنتي بيوتيك درماني فقط زماني موثر واقع مي شود كه بيماران تاريخچه اي از بيماري هاي ريوي مزمن، سيانوز و پنوموني از خود نشان داده باشند
آنتي هيستامين هاوضداحتقان ها
آب ريزش، احتقان بيني و عطسه از علايمي هستند كه در اغلب موارد در شروع سرماخوردگيدر بيماران ديده مي شوند. اين علايم به طور اصلي در رينيت آلرژيك به علت آزاد شدن هيستامين از ماست سل ها مي باشند، بنابراين لازم است بتوان وضعيت بيماري را به نحوي ارزيابي نمود كه علت واقعي علايم مشخص باشد. بيماران بايد در مورد تماس با هر نوع آلرژن كه در قبال آن حساسيت دارند، مورد پرسش قرار گيرند. آلرژي هاي فصلي اغلب در بهار و تابستان در نتيجة حضور گردة گياهان گل دار، انواع كنه هاي ريز درختي ( Mite) و قارچ ها كه به مقادير زياد در هوا و در جريان فصول سال حضور دارند، به وقوع مي پيوندند. علايم براي دو هفته يا بيشتر به طول مي انجامد و معمولا بدون گلودرد يا سرفه بوده كه از مشخصات بيماري هاي آلرژي مي باشندكلرفنيرامين كه از گروه آنتي هيستامينيك هاي H1 و متعلق به نسل اول هستدر كاهش شدت آب ريزش از بيني و عطسه در بالغين و جوانان و نوجوانان مؤثرمي باشد، ولي در بچه هايي كه درسنين پيش دبستاني هستند مؤثر نيستبرم فنيدرامين و تري پروليدين (Triprolidine) به صورت تركيبي با پسودوافدرين با نام هاي
هم چنين از داروهاي ضد هيستاميني نسل اول هستند كه در تك نگار (FDA) لحاظ شده اند، ولي مدركي دال بر اثر بخشي آن ها در درمان سرماخوردگي كمتر مشاهده شده است. در حال حاضر با استفاده از فرمولاسيون هاي داخل بيني داروي ايپراتروپيوم برومايد كه يك داروي آنتي كلي نرژيك است، كاهشي در علايم سرماخوردگي ديده شده كه هم زمان سبب خشكي مجاري بيني و چشم ها مي گردد. در حال حاضر FDA ساخت و فروش محصولات OTC محتوي داروهاي آنتي نرژيك رابراي درمان يا تسكين علايم سرماخوردگي مجاز نمي داند. برخي از اين فرآورده ها حاوي آلكالوييدهاي بلادونا (مانند آتروپين و هيوسيامين)هستند كه تركيبات آنتي كلي نرژيك مي باشند ولي عمل آن ها در جهت تسكين علايم سرماخوردگي هنوز با آزمايشات باليني به اثبات نرسيده استترفنادين و آستميزول به علت ايجاد تداخل هاي دارويي كه پتانسيل ايجاد آريتمي قلبي تهديد كنندة حيات را داشته اند، فعلا از بازار دارويي جمع شده اندمطالعه اي كه در آن مصرف آنتي هيستامينيك هاي غير سداتيو نظير لوراتادين و ستيريزين مورد آزمايش قرار گرفته باشد، تاكنون انجام نشده .است . داروهاي تثبيت كنندة ماست سل ها مانند كرومولين وتركيبات مشابه آن داروهايي هستند كه باعث تثبيت ماست سل ها گشته و بدينوسيله آزاد شدن هيستامين و ساير ميانجي هاي شيميايي مولد التهاب را مهار مي نمايد و اين در صورتي است كه دارو قبل از تماس با يك آلرژن مصرف گردد مصرف اين داروها براي پيشگيري از علايمي است كه همراه با رينيت آلرژيك و آسم هستند. مصرف آن پس از 24 ساعت از ظهور علايم سرماخوردگي قادر است شدت و دورة علايم احتقان و آب ريزش بيني را كاهش دهد. اگر چه درباره اثر بخشي داروهاي ضد هيستاميني به منظور تسكين علايم سرماخوردگي هنوز ترديد وجود دارد، ولي در مورد مؤثر بودن داروهاي ضد احتقان بيني ترديدي وجود ندارد. استفاده از اين داروها چه به صورت خوراكي و يا موضعي منجر به تنگ شدن عروق و كاهش تورم مجاري بيني شده و گرفتگي بيني را رفع مي كند كليه داروهاي ضد احتقان بيني تحت عنوان داروهاي محرك آلفا آدرنژيك، از گروه آمين ها دسته بندي مي گردند داروي فنيل پروپانول آمين مجددا توسط FDA در حال بررسي مي باشد زيرا دربارة سلامت و ايمني اين دارو هنوز ترديد وجود دارد فنيل افرين هم مصرف خوراكي و هم مصرف موضعي دارد ولي به علت اين كه فراهمي زيستي آن در مصرف خوراكي چندان مورد اعتماد نيست، اين دارو در درجة اول به عنوان ضد احتقان موضعي كاربرد دارد. داروهاي موضعي ضد احتقان بيني شامل فنيل افرين، نافازولين، اكسي متازولين و زايلومتازولين مي باشند. فرمولاسيون هايي كه ضد احتقان بوده و در داخل بيني مصرف مي شوند، شامل قطره ها، اسپري ها، ژل ها و يا مواد استنشاقي با فرمولاسيون هاي قطره براي مصرف كودكان در دسترس مي باشند. يك اثر ناخواسته قطره هاي بيني نشت آن از بيني به سمت گلو و احساس طعم ناخوشايند است.داورهاي ضد احتقان از نظر مدت اثر با يكديگر تفاوت دارند و داروهايي كه كوتاه اثر هستند مانند فنيل افرين و نافازولين براي مصرف در كودكان ترجيح داده مي شوند. اكسي متازولين طولاني ترين اثر را (در حدود 12 ساعت) دارا مي باشد. محصولاتي كه دو بار در روز مصرف داشته و يا طولاني اثر هستند، محتوي اكسي متازولين بوده و براي كودكان توصيه نمي شوند . مزيت قطره هاي بيني در اين است كه بدون ايجاد حالت خواب آلودگي در بيمار، احتقان بيني را بهبود مي بخشند. اسپري ها و قطره هاي بيني محتوي كلرور سديم با غلظت هاي كمتر از 9/0 درصد صرفا خشكي و حساسيت غشاهاي مخاط بيني را برطرف نموده و ضد احتقان نيستند.در صورتي كه فرد به داروهاي ضداحتقان حساسيت داشته يا تداخل دارويي وجود داشته باشد، مصرف داروهاي ضد خشكي مخاط بلامانع خواهد بود . فقدان رطوبت هوا در خانه ها و خشكي آن در فصل زمستان به علت گرم كردن فضاي خانه كمك به تحريك غشاهاي بيني و حلق مي كند. دستگاه هاي بخور و مرطوب كننده هاي هوا و اولتراسونيك به طور موفقيت آميزي در اين زمينه استفاده شده است كه خشكي و حالت تحريكي مخاط بيني را از بين مي برد. فرآورده هاي منتول و كامفر(حل نمودن ترموراب درآب جوش وبخورآن)را مي توان به مرطوب كننده ها اضافه نمود تا اثر مفيد آن ها افزايش يابد. داروهاي ضد سرفه بيماري سرماخوردگي هميشه همراه با سرفه نيستداروهاي ضد سرفه موضعي توسط بلوك اعصاب حسي، يك اثر موضعي ايجاد مي نمايند. كامفر و منتول براي مصرف موضعي مورد تأييد هستند. فقط منتول به صورت قطرة بيني و يا فرمولاسيون قرص هاي مكيدني يافت مي شود. قرص مكيدني روي به عنوان يك داروي هوميوپاتيك طبقه بندي شده است، ولي در ليست داروهاي بدون نسخة FDA نيست.
داوهاي ضد سرفة
خوراكي آن، از طريق سيستم عصبي مركزي عمل نموده و شامل دكسترومتورفان، ديفن هيدرامين و كدئين مي باشند. استفاده از كدئين و دكسترومتورفان به عنوان ضد سرفه هنوز تحت بررسي است و مورد سؤال مي باشد طي مطالعه اي پيشنهاد شد كه دو راه مركزي در كنترل سرفه وجود دارد،1) يك مسير رفلكس از طريق ساقة مغز به مركز سرفه كه توسط كدئين مهار مي شود و 2)يك مسير ارادي از راه كورتكس نيز وجود دارد كه كدئين بر آن مؤثر نيست.در تخفيف سرفه هاي مزمن يا سرفه هاي همراه با آسم، آمفيزم يا تدخين براي استفاده از داروهاي OTC، مراجعه به پزشك لازم است. در حالت سرماخوردگي، سرفة بيمار ممكن است به علت ورود ترشحات مخاط بيني به داخل حلق باشد. گزارش شده است كه بيماراني كه آنتي هيستامين ها را مصرف كرده بودند تا آب ريزش بيني آن ها برطرف شود. هم زمانمشكل سرفه شان نيز برطرف شده بود. اين پاسخ احتمالا به دليل خواص آنتي كلي نرژيك داروهاي آنتي هيستامينيك مي باشد. در رابطه با اثر بخشي كدئين و دكسترومتورفان، هنوزبحث است .داروي ديفن هيدرامين بايد مادة ترجيحي ضد سرفه باشد، زيرا هم داراي اثر ضد سرفة مركزي است و هم اثر آنتي كلي نرژيكي دارد.درجايي كه كدئين بي تاثيرباشد بكلوفن موثرمي باشد گايافنزين (Guaifenesin)داوريي است خلط آور ولي اثر ضد سرفه ندارد. اين تركيب در بسياري از سرماخوردگي هاي با علايم مختلف كمي مؤثر مي باشد، ولي مصرف آن در درمان علايم سرماخوردگي چندان معمول نيست. در صورتي كه بيمار دچار سرفه هاي مزمن ناشي از آسم، سيگار كشيدن و يا آمفيزم ريوي باشد، اين ماده را نبايد به كار برد
سعیدخسروي دکترداروسازودبیربازنشسته زیست شناسی هستم، که امروز درکناررب النوع رافت وشفقت ومهربانی روزگارمی گذرانم.آن عزیزی که نهال مهرومحبتش همچنان درفضای زندگیم گل افشانی وعطرافشانی می کند
**عزيزان برداشت ازوبلاگ باذکرماخذ آزاد می باشد**
آمار مطالب
آمار کاربران
کاربران آنلاین
آمار بازدید
عضویت سریع
